Protestantlıq və Martin Lüter

Orta əsrlərdə Avropa ölkələrində cənnət qəbzləri(induligensiyalar) geniş yer almışdı. Katolik kilsələri cənnnət qəbzlərini insanların günahlarını bağışlamaq üçün verirdi. İnsan bunu kilsə qarşısında elədiyi xidmətlər və ya müəyyən pul məbləğində ala bilərdi. İstənilən şəxs qəbzi həm özü üçün həm də ölü insan üçün almaq imkanına malik idi. Məhz cənnət qəbzləri protestanizmin yaranmasının və reformasiyanın əsasını qoydu.

XVI əsrdə Almaniyada cənnət qəbzlərinin satışının Roma papası tərəfindən genişləndirilməsi katolik kilsəsinə qarşı mübarizəni bir qədər də gücləndirdi. 1517ci ildə rahib, alim Martin Lüter cənnət qəbzlərinə qarşı çıxaraq 95 tezislə katolik kilsəsinin dindarlarına müraciət etdi. M.Lüter əhalini Roma papasına pul verməməyə çağırdı və onunla razılaşanları öz tərəfinə səslədi. Roma papası Lüteri dərhal lənətlədi və onu lənətləyən fərman verdi. Lüter bu fərmanı hamının gözü qarşısında yandırdı. O dövrdə imperator da dinin dövlətdən ayrılmasının tərəfdarı olduğundan Martin Lüterin tərəfində idi. Lüter yeni kilsənin əsasını qoydu və bunun uğrunda mübarizəyə başladı. Katolik kilsəsini islah etmək uğrunda mübarizə reofrmasiya adlanır. Reformasiyada şəhər və kənd əhalisinin hamısı, cəngavərlərin çoxu, hətta knyazların bəziləri də iştirak edirdi.

Almaniyada Marin Lüterin, Niderlandda isə Jan Kalvinin kilsəyə qarşı çıxışları protestantlığın əsasını qoydu. Bununla bağlı olaraq da, protestantlığın əsas qolları lüteranlıq və kalvinizmdir. Reformasiyanın başlması ilə protestantlıq əvvəlcə Avropada, sonra isə bütün dünyada əsas siyasi cərəyana çevrildi. Əvvəllər bütün protestanlar lüteranlar adını almışdı. Sonrakı inkişaf mərhələlərində bir neçə qola bölünən protestanlıq cərəyanının lüteranlarının sayı hal-hazırda 85 milyona yaxındı. Bir çox Avropa ölkələrində olduğu kimi də Fransada da protestanlar və katoliklər arasında ciddi mübarizələr geniş yer almışdı. 1572ci ildə katoliklər protestantlara qarşı əməliyyat hazırlmamışlar. 24 avqust tarixində “Varfolemey gecəsi” adı altında tarixə düşən dəhşətli qətliam katoliklər tərəfindən törədilmişdi. “Varfolomey gecəsi"nin qurbanlarının sayı barədə yekdil fikir yoxdur. Hesab edilir ki, Parisdə təqribən üç min, bütün Fransada isə on min ilə əlli min arasında protestant qətl edilmişdir. Həmin dövrdə Fransada baş vermiş qətliam katolik dünyasında rəğbətlə qarşılanmış, Roma Papası XIII Qriqoribu faciəni alqışlayaraq Vatikanda fişəng atılmasını və medal təsis edilməsini əmr etmişdir.

425 il sonra Roma Papası II İoann Pavel rəsmi şəkildə Varfolomey qətliamını qınamışdır.
Просмотров: 0
Обнаружили ошибку или мёртвую ссылку?

Выделите проблемный фрагмент мышкой и нажмите CTRL+ENTER.
В появившемся окне опишите проблему и отправьте Администрации ресурса.

Şərh yaz

Kodu daxil edin:*
yenilə, əgər kod görünmürsə

Ay Media Company

Təsisçi və baş redaktor: Almaz Yaşar

Tel: (+99470) 250 22 52

[email protected]