Bu gün Əməkdar incəsənət xadimi, tarzən Mirzə Mansur Mansurovun doğum günüdür

Mirzə Mansur Mansurov 1887-ci il 5 yanvarda Bakıda şəhərində anadan olub. O, on bir yaşında Sınıq-qala məscidindəki mədrəsədə təhsil alaraq fars dilini mükəmməl öyrənib. Təhsilini rus-tatar məktəbində davam etdirən tarzən burada dörd il təhsil alıb. Mirzə Mansurun atası Məşədi Məlik bəyin Bakı muğam məclislərinin yaradıcısı kimi tanınıb. O, bir sıra musiqi alətlərində - tar, kamança, tütək ifa edib.

Həmçinin anası Soltan Bəyim və böyük qardaşı Məşədi Süleyman da tar çalıb. Belə bir mühitdə böyüyən Mirzə Mansurun tara olan meyli artıb və musiqiçi olmağa qərar verib. Kiçik yaşlarından tar çalmağa başlayan Mirzə Mansur ilk tar dərslərini tarzən Mirzə Fərəc Rzayevdən alıb. Onun ilk ifa etdiyi muğamlar "Şur" və "Rast" muğamları olub.

Mirzə Mansur tarzən Mirzə Sadıq Əsəd oğlundan bəhrələnib və Sadıqcan məktəbinin layiqli davamçısı olub. Tarzən muğam nəzəriyyəçisi kimi tanınıb. O, 1920-ci ildən sonra Şərq konservatoriyasında, 1923-cü ildə isə Üzeyir Hacıbəylinin təşkil etdiyi Azərbaycan Dövlət Türk Musiqi Məktəbində tar dərsi deyib. Daha sonra 1926–1946-cı illərdə isə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında muğamdan dərs verib. Mirzə Mansur Üzeyir Hacıbəylinin təşəbbüsü ilə tar sinfi üçün ilk muğam tədris proqramını hazırlayan şəxs olub.

Üzeyir Hacıbəylinin tapşırığı ilə gənc bəstəkarlar Tofiq Quliyev və Zakir Bağırov Mirzə Mansurun ifasından 1930-cu illərin ortalarında "Rast", "Dügah" və "Zabul" muğamlarını ilk dəfə nota salıblar. Eyni zamanda Ü.Hacıbəylinin təşəbbüsü ilə o, tar alətini təkmilləşdirib, tarın konstruksiyasına yeniliklər gətirib. Mirzə Mansurun yenilik verdiyi 4 tardan biri Ermitaj, ikincisi Luvr, üçüncüsü isə İstanbul muzeylərində qorunur.

Sonuncu tarı isə özünə saxlayıb. Mirzə Mansurun tarda ifa etdiyi iki maqnitofon yazısı qalıb: "Xocəstə" və "Mahur-hindi" muğamları.

Mirzə Mansurun oğlu tarzən Ənvər Mansurov onun yolunu davam etdirib. Ənvər Mansurov (1917–1941) İkinci Dünya Müharibəsinin ilk günlərindən Brest qalasının müdafiəçilərindən biri olub və qəhrəmanlıqla həlak olub. Ənvər Mansurovun oğlu Arif Mansurov (1939–2003) uzun illər müxtəlif dövlət idarələrində rəhbər vəzifələrdə çalışıb. Professor Arif Mansurov, həmçinin Dövlət Təbiəti Mühafizə Komitəsinin və Yaşıllar Partiyasının rəhbəri vəzifəsində çalışıb. Mirzə Mansur Mansurova 23 aprel 1940-cı ildə “Azərbaycan SSR Əməkdar incəsənət xadimi” fəxri adı verilib.

Mirzə Mansur 1967-ci il 30 iyun Bakı şəhərində vəfat edib. Yasamaldakı köhnə qəbiristanlıqda dəfn edilib.
Просмотров: 0
Обнаружили ошибку или мёртвую ссылку?

Выделите проблемный фрагмент мышкой и нажмите CTRL+ENTER.
В появившемся окне опишите проблему и отправьте Администрации ресурса.

Şərh yaz

Kodu daxil edin:*
yenilə, əgər kod görünmürsə

Ay Media Company

Təsisçi və baş redaktor: Almaz Yaşar

Tel: (+99470) 250 22 52

[email protected]