İsmayıl Yusif oğlu Dağıstanlı SSRİ xalq artisti, SSRİ və Azərbaycan Dövlət mükafatları laureatı Azərbaycan səhnəsinin ən görkəmli sənətkarlarından biridir.
İsmayıl Yusif oğu Dağıstanlı (Hacıyev) 1907-ci il yanvarın 6-da Azərbaycan Qax rayonunun Zərnə kəndində anadan olmuşdur. O, erkən yaşlarından teatr sənəti ilə maraqlanmışdır. 1925-ci ildə Şəki mərkəzi fəhlə-kəndli klubu nəzdindəki dram cəmiyyətində başlayıb. 1926-1930-cu illərdə Bakı Teatr Texnikumunda təhsil alıb. Həmçinin 1927-ci ildən təcrübəçi aktyor kimi Dram Teatrının səhnəsində kütləvi səhnələrdə çıxış edib. 1930-cu ildən fasilələrlə Dram Teatrında, İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrında (1936-1937) işləyib, Dərbənddə təşkil etdiyi Azərbaycan teatrının rejissoru və aktyoru olub (1932-1933).
1938-ci ildən Azərbaycan Milli Dram Teatrının səhnəsində yerli və xarici dramaturqların əsərləri əsasında hazırlanan tamaşalarda özünəməxsus tərzdə və orijinal üslubda maraqlı obrazlar qalereyası yaradıb.
Uzun illər səhnədə səmərəli fəaliyyət göstərən aktyor Azərbaycan teatr sənətinin inkişafında çalışmış, bir çox rolların ifaçısı olmuşdur. Realizm məktəbi keçmiş, parlaq və özünəməxsus istedada malik bir aktyor kimi özünü göstərmiş İ. Dağıstanlı məşhur dramaturqların və klasskilərin əsərlərinin tamaşalarında yadda qalan sürətlər silsiləsi yaratmışdır. Onun səhnə yaradıcılığı həmişə yüksək vətəndaşlıq pafosu ilə seçilirdi.
O, S. M. Kirov (Ə. Məmmədxanlı «Şərqin səhəri» və C. Məcnunbəyovun «İliç buxtası» əsərlərində), N. Nərimanov (M. İbrahimovun «Gəzərən ocaqlar» əsərində) rollarını böyük ilhamla və sənətkalıqla ifa etmişdi. V. Şekspirin «Otello», A. N. Ostrovskinin «Tufan», A. P. Çexovun «Vanya dayı», C. Cabbarlının «1905-ci ildə», «Od gəlini», S. Vurğunun «Vaqif» və «Xanlar», İ. Əfəndiyevin «Mahnı dağlarda qaldı» və bir çox tamaşalarda İ. Dağıstanlının ifa etdiyi baş rollar onun geniş diapazonlu aktyor olduğuna dəlalət edirdi. İ. Dağıstanlı teatrda işləməklə yanaşı C. Cabbarlı adına «Azərbaycanfilm» kinostudiyasının bir çox filmlərində də müvəffəqiyyətlə çəkilmişdi.
O, M. Ə. Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunda səhnə nitqi kafedrasında aktyor kadrlarının hazırlanması işinə çox kömək etmişdir.
Teatr sənətinin inkişafında İsmayıl Dağıstanlının xidmətlərini yüksək qiymətləndirilmişdir. O, iki dəfə Lenin ordeni ilə, Qırmızı Əmək Bayrağı, Xalqlar Dostluğu ordenləri, SSRİ medalları ilə təltif olunmuş, SSRİ xalq artisti, SSRİ və Azərbaycan SSR Dövlət Mükafatları layreatı fəxri adına layiq görülmüşdü.
İsmayıl Dağıstanlı 1 aprel 1980-ci ildə Bakı şəhərində vəfat etmişdir.
İsmayıl Yusif oğu Dağıstanlı (Hacıyev) 1907-ci il yanvarın 6-da Azərbaycan Qax rayonunun Zərnə kəndində anadan olmuşdur. O, erkən yaşlarından teatr sənəti ilə maraqlanmışdır. 1925-ci ildə Şəki mərkəzi fəhlə-kəndli klubu nəzdindəki dram cəmiyyətində başlayıb. 1926-1930-cu illərdə Bakı Teatr Texnikumunda təhsil alıb. Həmçinin 1927-ci ildən təcrübəçi aktyor kimi Dram Teatrının səhnəsində kütləvi səhnələrdə çıxış edib. 1930-cu ildən fasilələrlə Dram Teatrında, İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrında (1936-1937) işləyib, Dərbənddə təşkil etdiyi Azərbaycan teatrının rejissoru və aktyoru olub (1932-1933).
1938-ci ildən Azərbaycan Milli Dram Teatrının səhnəsində yerli və xarici dramaturqların əsərləri əsasında hazırlanan tamaşalarda özünəməxsus tərzdə və orijinal üslubda maraqlı obrazlar qalereyası yaradıb.
Uzun illər səhnədə səmərəli fəaliyyət göstərən aktyor Azərbaycan teatr sənətinin inkişafında çalışmış, bir çox rolların ifaçısı olmuşdur. Realizm məktəbi keçmiş, parlaq və özünəməxsus istedada malik bir aktyor kimi özünü göstərmiş İ. Dağıstanlı məşhur dramaturqların və klasskilərin əsərlərinin tamaşalarında yadda qalan sürətlər silsiləsi yaratmışdır. Onun səhnə yaradıcılığı həmişə yüksək vətəndaşlıq pafosu ilə seçilirdi.
O, S. M. Kirov (Ə. Məmmədxanlı «Şərqin səhəri» və C. Məcnunbəyovun «İliç buxtası» əsərlərində), N. Nərimanov (M. İbrahimovun «Gəzərən ocaqlar» əsərində) rollarını böyük ilhamla və sənətkalıqla ifa etmişdi. V. Şekspirin «Otello», A. N. Ostrovskinin «Tufan», A. P. Çexovun «Vanya dayı», C. Cabbarlının «1905-ci ildə», «Od gəlini», S. Vurğunun «Vaqif» və «Xanlar», İ. Əfəndiyevin «Mahnı dağlarda qaldı» və bir çox tamaşalarda İ. Dağıstanlının ifa etdiyi baş rollar onun geniş diapazonlu aktyor olduğuna dəlalət edirdi. İ. Dağıstanlı teatrda işləməklə yanaşı C. Cabbarlı adına «Azərbaycanfilm» kinostudiyasının bir çox filmlərində də müvəffəqiyyətlə çəkilmişdi.
O, M. Ə. Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunda səhnə nitqi kafedrasında aktyor kadrlarının hazırlanması işinə çox kömək etmişdir.
Teatr sənətinin inkişafında İsmayıl Dağıstanlının xidmətlərini yüksək qiymətləndirilmişdir. O, iki dəfə Lenin ordeni ilə, Qırmızı Əmək Bayrağı, Xalqlar Dostluğu ordenləri, SSRİ medalları ilə təltif olunmuş, SSRİ xalq artisti, SSRİ və Azərbaycan SSR Dövlət Mükafatları layreatı fəxri adına layiq görülmüşdü.
İsmayıl Dağıstanlı 1 aprel 1980-ci ildə Bakı şəhərində vəfat etmişdir.
