Faiq Ələkbərli: “Azərbaycan-Rusiya münasibətlərini zədələmək məqsədi də güdə bilərlər”
Fevralın 20-də Böyük Britaniyanın Azərbaycandakı səfiri Ferqus Auld və ABŞ səfiri Mark Libbinin Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, şair, drammaturq Hüseyn Cavidin heykəli önündə həbsxanada ölən rusiyalı müxalifət lideri Aleksey Navalnının xatirəsini yad etmələri müzakirələrə səbəb olub.
Səfir Fergus Auldun “X” (Twitter) səhifəsində paylaşdığı “Bu gün ABŞ səfiri Mark Libbi ilə yanaşı, həyatı boyu Rusiya demokratiyasının daha yaxşı gələcəyini müdafiə etmək üçün inanılmaz cəsarət göstərmiş Aleksey Navalnının xatirəsini ehtiramla yad etmək üçün Hüseyn Cavidin abidəsi önünə gül dəstələri qoydum” fikirləri də ictimaiyyət tərəfindən tənqid edilir.
Azərbaycan ictimaiyyətinin nümayəndələri qeyd edirlər ki, Qərb səfirlərinin bu davranışlarına heç cür anlam vermək olmur. Hüseyn Cavidlə Navalnı arasında hansısa bir bağ axtarmağın özü məntiqsizdir.
Yeri gəlmişkən, səfirlərin davranışına AMEA Hüseyn Cavidin Ev Muzeyinin direktoru, Əməkdar mədəniyyət işçisi, ədəbiyyatşünas-alim Gülbəniz Babaxanlı da narazılığını bildirdib. “Həmin ərazi Yasamal Rayon İcra Hakimiyyətinə aiddir. Çox təəccüb və təəssüf etdim ki, belə bir şeyə icazə veriblər. Düzgün deyil! Biz Hüseyn Cavidin özünə aid tədbirləri belə heykəlin önündə RİH-nin icazəsi ilə keçiririk. Məəttəl qalmışam ki, necə ola bilər, Navalnının xatirəsini qeyd edələr və bundan RİH-nin xəbəri olmaya? Hüseyn Cavid parkında uşaq əyləncələrinə də, hər şeyə icazə verirlər. Əslində, buna da etiraz edirik ki, bəzən heykəlin qarşısında karusel qurur, heykəlin fonunu korlayırlar. Hüseyn Cavidin qızı Turan Cavid məndən əvvəl Ev Muzeyinə rəhbərlik edib. O həmişə belə şeylərə öz etirazını bildirirdi ki, park Hüseyn Cavidin adını daşıyır, ona yer verilibsə, heykəlin tam qarşısındakı meydan həmişə boş olmalıdır. Çünki Cavidi sevənlər, ziyarətinə gələnlər çoxdur. Hər yoldan keçən ayaq saxlayıb heykəlin möhtəşəmliyinə baxır. Həmişə heyranlıqlarını bildirirlər. Nə səbəbdən Navalnını heykəlin önündə yad etdiklərini bilmirəm. Hüseyn Cavidin Ev Muzeyinin bütün kollektivi adından bu məsələyə öz etirazımı bildirirəm!”-deyə G.Babaxanlı bildirib.
İctimaiyyət nümayəndələri qeyd edirlər ki, Qərb səfirləri Navalnının xatirəsini yad ediblər, bu onların öz işləridir, amma bunu Hüseyn Cavidin abidəsinin önündə etmələri narazılıq doğurur.
Bu nə dərəcə doğru yanaşmadır?
“Hüseyn Cavidlə Navalnı arasında hansısa “uyğunluq” yaratmaq istəyi yolverilməzdir”
AMEA-nın Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, fəlsəfə doktoru, BAO sədrinin müavini Faiq Ələkbərli “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, ABŞ və Böyük Britaniya səfirlərinin bu addımı hər kəsi təəccübləndirir. O qeyd etdi ki, Navalnının ölümünə Qərb dövlətlərinin reaksiyası bəllidir, onlar buna görə Rusiya hökumətini itiham edirlər, bununla bağlı müxtəlif ölkələrdə aksiyalar keçiriblər. “Bakıda da belə aksiyanı ABŞ-ın və Böyük Britaniyanın səfirləri həyata keçiriblər. İki Qərb ölkəsi səfirinin Navalnını anma aksiyasını Azərbaycanın tanınmış mütəfəkkiri, şairi Hüseyn Cavidin abidəsi önündə keçirməsi birmənalı qarşılanmır, bu ümumiyyətlə heç bir məntiqə sığmır.
Bu məsələni təhlil edərkən müxtəlif cavablarla qarşılaşırıq. Bəlkə də onlar bu addımı atmaqla Hüseyn Cavidin demokratik ruhunu ifadə etmək istəyiblər. Hüseyn Cavid bir istiqlal, azadlıq tərəfdarı idi. Ancaq burada digər bir məsələni də ehtimal etmək olar ki, Qərb səfirləri Cavidin abidəsini seçməklə Azərbaycan-Rusiya münasibətlərini zədələmək məqsədi də güdə bilərlər. Çünki həmin Qərb ölkələri maraqlıdır ki, dünya ölkələri Rusiyaya münasibətdə daha sərt addımlar atsın. Azərbaycan-Rusiya münasibətləri hələlik normal axarda davam edir”-deyə F.Ələkbərli bildirdi.
O hesab edir ki, ABŞ və Böyük Britaniya səfirləri bu addımı atmaqla Rusiya-Azərbaycan münasibətlərini kəskinləşdirmək, pisləşdirmək istiqaməti götürə bilərlər, bu istisna deyil. F.Ələkbərli hesab edir ki, bütün hallarda bunu doğru addım saymaq olmaz. “Bunun Hüseyn Cavid irsinə bir ziyanı olmaz, amma Rusiya-Azərbaycan münasibətlərinə xələl gətirə bilər. Bunu ehtimal etmək olar. Hesab edirəm ki, bu məsələ Azərbaycanda lazımı şəkildə dəyərləndiriləcək. Hər halda, Azərbaycanın balanslaşdırılmış siyasətini davam etirəcəyinə ümid edirik. Hüseyn Cavidin abidəsi önündə Navalnını xatırlamaqla ABŞ və Böyük Britaniya səfirləri sətiraltı eyhamlarla çıxış etməyə çalışıblar. Amma bunun Azərbaycana heç bir ziyanı olmayacaq.
İctimaiyyətin Qərb səfirlərinin addımlarına sərt təpki verməsi də tam yerindədir. Hesab edirik ki, Hüseyn Cavidlə Navalnı arasında hansısa “uyğunluq” yaratmaq istəyi yolverilməzdir”-deyə F.Ələkbərli qeyd etdi.
İradə SARIYEVA
