Malikanənin qədimliyi əks etdirən, ruha xoş hisslər bəxş edən görüntüsü insanı sanki olduğu dövrdən bir anda bir neçə əsr geriyə aparır.Tikintisində bişmiş kərpicdən istifadə olunan bu malikanə elə tikilib ki, günəş şuası onu hər tərəfdən tutur. Divarlarında kömür sobaları yerləşən yataq və qonaq otaqları, hamamı, aynəbəndi, külfrəngisi, qarşısında da çarhovuzu olan malikanənin giriş qapısı o qədər geniş və hündürdür ki, oradan atlı da başını əymədən rahatca keçə bilər. Bu qapının önündəki lövhə onun həqiqi sahibindən sonra dəfələrlə dəyişdirilib. Gah məktəb, sanatoriya, gah da xəstəxana yazılıb. Lakin qarşısında nə yazılırsa yazılsın, hansı məqsədlə istifadə olunursa olunsun, yerli əhali - Bərdəlilər ona həmişə qədirbilənliklə “Balabəyin evi” deyib.
Malikanənin tikilişi bəyin necə qonaqpərvər və el adamı olduğuna işarədir.
Balabəy əsilli-nəcabətli, varlı-dövlətli, çox xeyirxah, elmə, təhsilə önəm verən geniş dünyagörüşlü bir şəxs olub. Onun Bakı, Tiflis və Peterburqdakı banklarda şəxsi hesabı var idi.Təəssüf ki, tarixin müəyyən dövrlərində, xüsusilə sovet dönəmində bəy nəslinə, bəy irsinə, bəy mülklərinə kütləvi hücumlar olub. Neçə-neçə yaraşıqlı mülklər və sahibləri yer üzündən silinib. Halbuki, belə insanların hamısı, o cümlədən Balabəy sağlığında var-dövlətindən, şəxsi nüfuzundan xalq üçün, millət üçün istifadə edib, xeyirxah insan olub.1930-cu ildə bu xeyirxah insana yalnız “bəy” adını daşıdığına görə 10 il iş kəsdilər. Amma özü sürgün edilsə də, malikanəsi dağılmayıb, xalq qoruyub saxlayıb. İndi də bu binadan xeyirxah bir məqsəd üçün istifadə olunur. Xeyli vaxtdır ki, burada sahə xəstəxanası fəaliyyət göstərir. Bir neçə kəndin əhalisi bu binada müalicə olunur. Belə abidələri yaşatmaq, Balabəy kimi tarixi şəxsləri insanlara tanıtdırmaq hər bir Azərbaycanlının tariximiz qarşısında borcudur. Balabəyin ev kompleksi mədəni Abidə kimi dövlət tərəfindən qorunur.
Fərid Əmiraslanov
"AYMEDİACOMPANY.AZ" mədəniyyət şöbəsinin müdiri
