Tanınmış italyan yazıçısı, filosof, semiotik (işarələr və simvollar elmi üzrə mütəxəssis) və ədəbiyyat tənqidçisi, eyni zamanda kütləvi mədəniyyətin, medianın və ideologiyanın cəmiyyətə təsirini araşdıran nəzəri əsərlər yazan, xüsusilə, televiziya və kommersiya mədəniyyətini kəskin tənqid edən mütəfəkkirlərdən Umberto Eco (1932–2016) deyirdi ki: “Dünyada narkotikdən də böyük bəla kommersiya tipli televiziyaların yaratdığı mədəniyyətdir.”
Əslində o “mədəniyyəti” də yaradan xalqdır. Sadəcə xalqın istəyini görüb, ona reytinq xatirinə görmək istədikləri şeyləri göstərirlər. Bir xalqın toplum deyəcək qədər çox nümayəndəsi yüngül həyat tərzi keçirən qadınlar, geylər və mənasız, duzsuz “komik” adlandırılan materiallara maraq göstərəndə də cəmiyyətin gələcəyi üçün bəla olur. Nə etmək lazımdır?!
Düşünürəm ki, dövlət bu kimi halların qarşısını almalıdır. Yoxsa dövlətdə təmsil olunan bəzi məmurlar bu ortalıq “müğənnilərinə” ikinci qadın kimi baxıb bahalı ev, maşınlar hədiyyə edib, el dilində desək ”krişalıq” edib efirlərə çıxaranda topluma ötürülən mesajlardan nə gözləyək?!
Musiqimizin, mədəniyyətimizin problemlərindən mediada yazanda bu sahənin adamları bizi “tənqid” edir, ”işin gücün qurtarıb, nəyinə lazımdır keyfiyyətli musiqi və mədəniyyət?!"
Ağacı qurd içindən yeyir. Gəncliyimizi milli, dini, əxlaqi, mental dəyərlərdən uzaqlaşdırıblar. Toylarımızda bəy- gəlin mərasim olan saraya vağzalı sədaları altında yox, bəzi mənasız xarici musiqiləri ilə daxil olanda, tarımızın-kamanımızın, muğamımızın səsinin yerinə “mamana demə,” “çini çaydan” oxunanda, bəzi gəlinlər və bəylər ata-ana yanında, qonaqların yanında radikal səslənsə də, çılpaq geyinib, diskotekada çox abırsız şəkildə rəqs edəndə, böyük-kiçik dəyərlər saymayanda o izdivacdan dünyaya gələn uşaqların dəyərlərə qoyacağı dəyərlər indidən bəllidir.
Ona görə də indi başlamalıyıq bu şeyləri gənclərə aşılamağa ki, hər şeyin yaxşısını onlara göstərək, onlara göstərilənlərə yaxşı deməsinlər. Səbəb budur ki, televiziyalarımızda pislərə qarşılıq alternativ yaxşıları millətə göstərmədikləri üçün bir tək seçim mənfi şeylərin üzərində qalıb. Riyaziyyat alimi əl-Xarəzmidən insanın qiyməti haqqında soruşduqda o, belə bir cavab verir:
-Əgər insanın əxlaqı varsa, bu bir rəqəm deməkdir;
-Əgər insan həm də gözəldirsə, bu 1-in yanına sıfır da artır=10;
-Əgər insanın həm də pulu varsa, bura daha bir sıfır artır=100;
-Əgər insan həm də əsil-nəcabətlidirsə, daha bir sıfır artır=1000
Alınan rəqəmdən 1 (yəni,əxlaq) getsə, insanın qiyməti yerdə qalan sıfırlara bərabər olacaq. Əxlaqlı cəmiyyət yaratmaq isə aydın insanların təbliğatından, cəmiyyətə ötürdükləri ictimai mesajlardan asılıdır. Aydın insanları cəmiyyətin qarşısına çıxmağa şərait yaradırlarmı? Bax, bu sual aqibətimizin acınacaqlı tərəfidir. ALLAH aqibətimizi xeyirli eləsin. İnanaq ki, bir gün hər şey yaxşı olacaq.
Fərid Əmiraslanov,
AYMEDİACOMPANY.AZ,
Mədəniyyət işləri üzrə direktor müavini
Əslində o “mədəniyyəti” də yaradan xalqdır. Sadəcə xalqın istəyini görüb, ona reytinq xatirinə görmək istədikləri şeyləri göstərirlər. Bir xalqın toplum deyəcək qədər çox nümayəndəsi yüngül həyat tərzi keçirən qadınlar, geylər və mənasız, duzsuz “komik” adlandırılan materiallara maraq göstərəndə də cəmiyyətin gələcəyi üçün bəla olur. Nə etmək lazımdır?!
Düşünürəm ki, dövlət bu kimi halların qarşısını almalıdır. Yoxsa dövlətdə təmsil olunan bəzi məmurlar bu ortalıq “müğənnilərinə” ikinci qadın kimi baxıb bahalı ev, maşınlar hədiyyə edib, el dilində desək ”krişalıq” edib efirlərə çıxaranda topluma ötürülən mesajlardan nə gözləyək?!
Musiqimizin, mədəniyyətimizin problemlərindən mediada yazanda bu sahənin adamları bizi “tənqid” edir, ”işin gücün qurtarıb, nəyinə lazımdır keyfiyyətli musiqi və mədəniyyət?!"
Ağacı qurd içindən yeyir. Gəncliyimizi milli, dini, əxlaqi, mental dəyərlərdən uzaqlaşdırıblar. Toylarımızda bəy- gəlin mərasim olan saraya vağzalı sədaları altında yox, bəzi mənasız xarici musiqiləri ilə daxil olanda, tarımızın-kamanımızın, muğamımızın səsinin yerinə “mamana demə,” “çini çaydan” oxunanda, bəzi gəlinlər və bəylər ata-ana yanında, qonaqların yanında radikal səslənsə də, çılpaq geyinib, diskotekada çox abırsız şəkildə rəqs edəndə, böyük-kiçik dəyərlər saymayanda o izdivacdan dünyaya gələn uşaqların dəyərlərə qoyacağı dəyərlər indidən bəllidir.
Ona görə də indi başlamalıyıq bu şeyləri gənclərə aşılamağa ki, hər şeyin yaxşısını onlara göstərək, onlara göstərilənlərə yaxşı deməsinlər. Səbəb budur ki, televiziyalarımızda pislərə qarşılıq alternativ yaxşıları millətə göstərmədikləri üçün bir tək seçim mənfi şeylərin üzərində qalıb. Riyaziyyat alimi əl-Xarəzmidən insanın qiyməti haqqında soruşduqda o, belə bir cavab verir:
-Əgər insanın əxlaqı varsa, bu bir rəqəm deməkdir;
-Əgər insan həm də gözəldirsə, bu 1-in yanına sıfır da artır=10;
-Əgər insanın həm də pulu varsa, bura daha bir sıfır artır=100;
-Əgər insan həm də əsil-nəcabətlidirsə, daha bir sıfır artır=1000
Alınan rəqəmdən 1 (yəni,əxlaq) getsə, insanın qiyməti yerdə qalan sıfırlara bərabər olacaq. Əxlaqlı cəmiyyət yaratmaq isə aydın insanların təbliğatından, cəmiyyətə ötürdükləri ictimai mesajlardan asılıdır. Aydın insanları cəmiyyətin qarşısına çıxmağa şərait yaradırlarmı? Bax, bu sual aqibətimizin acınacaqlı tərəfidir. ALLAH aqibətimizi xeyirli eləsin. İnanaq ki, bir gün hər şey yaxşı olacaq.
Fərid Əmiraslanov,
AYMEDİACOMPANY.AZ,
Mədəniyyət işləri üzrə direktor müavini
