Bərdə şəhərinin qədim Cümə məscidindən boylanan bir nur var: bu nur şəhidlərin ruhuna dualar edən, minlərlə cənazəni şəfqətlə yuyub kəfənləyən, xalqın dinə olan inamını qoruyub yaşadan bir insanın – Hacı Ramazan Hüseynovun nurudur. Onun əlləri, sadəcə, su və sabunla toxunmayıb şəhid bədənlərinə – onun əlləri dua ilə, mərhəmətlə, qəlbinin dərin hörməti ilə qucaqlayıb vətənin canlarını fəda etmiş oğullarını.
Dini təməli və mənəvi irsi
Hacı Ramazan Hüseynov dini təhsilini keçmiş SSRİ dövründə Özbəkistanda almış, yüksək dini savad və mənəvi dünyagörüşlə Azərbaycana dönmüşdür. Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri, Şeyxülislam Hacı Allahşükür Paşazadənin təyinatı ilə əvvəlcə Xaçmazda, daha sonra isə doğma Bərdədə axund təyin olunmuşdur.
1980-ci illərin sonlarından başlayaraq o, yalnız din xadimi kimi deyil, həm də xalqın mənəvi dayağı kimi çıxış etmişdir. O dövrdə dinə olan təzyiqlərə baxmayaraq, Hacı Ramazan dini ayinləri qorumaqla yanaşı, xalqın milli-mənəvi dəyərlərini də dirçəltməyə nail olmuşdur.
Müharibə dövründə fədakarlıq və şəhidlərə ehtiram
Azərbaycanın tarixində qara səhifə olan Qarabağ müharibəsi zamanı, xüsusilə 1991-1994-cü illərdə Bərdə Cümə məscidi cəbhədən gətirilən şəhidlərin yuyulması və dəfn mərasimlərinin aparıldığı müqəddəs bir ocağa çevrildi. Hacı Ramazan bu dövrdə 4800-dən çox şəhidin cənazəsinin dini qaydalara uyğun yuyulması və kəfənlənməsi ilə şəxsən məşğul olub. Onun bu xidmətləri sözlə ifadə olunmayacaq qədər müqəddəs və ağır bir missiyadır.
Şəhidlərin bədənlərindən çıxarılan qanlı geyimlər, qalıqlar, şəhid əmanətləri Cümə məscidində uzun illər qorunmuş, daha sonra Bərdə Şəhidlər xiyabanında xüsusi bir məkanda torpağa tapşırılmışdır. Həmin ərazi bu gün bir ziyarətgaha çevrilmiş, şəhidlərin əbədi ruhuna ehtiramın simvoluna dönmüşdür.
Cəmiyyətin maariflənməsi və dini sabitliyin qorunması
Təkcə şəhidlərə deyil, diri olanlara da Hacı Ramazanın əli çatır – o, minlərlə gəncə dini təhsil verib, onlara milli kimliyi, dinə sədaqəti və insanlıq dəyərlərini aşılayıb. Bərdə Cümə məscidində 600-dən artıq tələbə dini savad əldə edib. Bu, bölgədə radikal meyllərin yayılmasının qarşısını alan əsas sipərdir.
O, müharibə sonrası dövrdə də dini sabitliyin qorunmasında mühüm rol oynamış, kriminal və dini təxribat meyllərinə qarşı cəmiyyətin müqavimətini gücləndirmişdir. Onun səsini insanlar yalnız minbərdən yox, eyni zamanda ağsaqqal məsləhətində, ziyarətgah başında, şəhid ailələrinin evində də eşitmişlər.
Tarixi-mədəni irsə xidmət
Hacı Ramazan Hüseynov, eyni zamanda bölgənin dini-mədəni irsinə sahib çıxan, onu bərpa edib qoruyan nadir din xadimlərindən biridir. O, Bərdə İmamzadəsinin yenidən qurulmasında və əhalinin bu məkanla əlaqəsinin gücləndirilməsində fəal rol oynamışdır. Onun səyləri nəticəsində bu tarixi ziyarətgah təkcə dini yox, həm də mədəni irs nümunəsinə çevrilmişdir.
Dinə xidmət, dövlətə sədaqət
Hacı Ramazan Hüseynov dinlə dövlətin ayrılmaz vəhdətini hər addımında nümayiş etdirib. O, dinin dövlətə qarşı deyil, onunla birgə çalışmasının mümkünlüyünü öz həyat təcrübəsi ilə sübut edib. Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin dini-mənəvi dəyərlərə verdiyi yüksək qiymətə daim minnətdarlıqla yanaşan axund, həm də Qarabağ bölgəsi üzrə Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin qazisi kimi böyük məsuliyyət daşıyır.
Hacı Ramazan Hüseynov – təkcə Bərdənin axundu deyil, bu torpağın ruhuna nəfəs verən, şəhid ruhlarına dua edən, xalqın mənəviyyatını qoruyan əsl xalq alimidir. Onun əlləri minlərlə şəhidin alnına son dəfə toxunarkən, bu xalqın gələcəyini dua ilə suvarmışdır.
Onun kimi insanlar yaşadıqca bu torpaqda iman, vəfa və dövlət sevgisi heç vaxt solmayacaq.
Fərid Əmiraslanov
"AYMEDİACOMPANY.AZ" Mədəniyyət işləri üzrə direktor müavini
Dini təməli və mənəvi irsi
Hacı Ramazan Hüseynov dini təhsilini keçmiş SSRİ dövründə Özbəkistanda almış, yüksək dini savad və mənəvi dünyagörüşlə Azərbaycana dönmüşdür. Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri, Şeyxülislam Hacı Allahşükür Paşazadənin təyinatı ilə əvvəlcə Xaçmazda, daha sonra isə doğma Bərdədə axund təyin olunmuşdur.
1980-ci illərin sonlarından başlayaraq o, yalnız din xadimi kimi deyil, həm də xalqın mənəvi dayağı kimi çıxış etmişdir. O dövrdə dinə olan təzyiqlərə baxmayaraq, Hacı Ramazan dini ayinləri qorumaqla yanaşı, xalqın milli-mənəvi dəyərlərini də dirçəltməyə nail olmuşdur.
Müharibə dövründə fədakarlıq və şəhidlərə ehtiram
Azərbaycanın tarixində qara səhifə olan Qarabağ müharibəsi zamanı, xüsusilə 1991-1994-cü illərdə Bərdə Cümə məscidi cəbhədən gətirilən şəhidlərin yuyulması və dəfn mərasimlərinin aparıldığı müqəddəs bir ocağa çevrildi. Hacı Ramazan bu dövrdə 4800-dən çox şəhidin cənazəsinin dini qaydalara uyğun yuyulması və kəfənlənməsi ilə şəxsən məşğul olub. Onun bu xidmətləri sözlə ifadə olunmayacaq qədər müqəddəs və ağır bir missiyadır.
Şəhidlərin bədənlərindən çıxarılan qanlı geyimlər, qalıqlar, şəhid əmanətləri Cümə məscidində uzun illər qorunmuş, daha sonra Bərdə Şəhidlər xiyabanında xüsusi bir məkanda torpağa tapşırılmışdır. Həmin ərazi bu gün bir ziyarətgaha çevrilmiş, şəhidlərin əbədi ruhuna ehtiramın simvoluna dönmüşdür.
Cəmiyyətin maariflənməsi və dini sabitliyin qorunması
Təkcə şəhidlərə deyil, diri olanlara da Hacı Ramazanın əli çatır – o, minlərlə gəncə dini təhsil verib, onlara milli kimliyi, dinə sədaqəti və insanlıq dəyərlərini aşılayıb. Bərdə Cümə məscidində 600-dən artıq tələbə dini savad əldə edib. Bu, bölgədə radikal meyllərin yayılmasının qarşısını alan əsas sipərdir.
O, müharibə sonrası dövrdə də dini sabitliyin qorunmasında mühüm rol oynamış, kriminal və dini təxribat meyllərinə qarşı cəmiyyətin müqavimətini gücləndirmişdir. Onun səsini insanlar yalnız minbərdən yox, eyni zamanda ağsaqqal məsləhətində, ziyarətgah başında, şəhid ailələrinin evində də eşitmişlər.
Tarixi-mədəni irsə xidmət
Hacı Ramazan Hüseynov, eyni zamanda bölgənin dini-mədəni irsinə sahib çıxan, onu bərpa edib qoruyan nadir din xadimlərindən biridir. O, Bərdə İmamzadəsinin yenidən qurulmasında və əhalinin bu məkanla əlaqəsinin gücləndirilməsində fəal rol oynamışdır. Onun səyləri nəticəsində bu tarixi ziyarətgah təkcə dini yox, həm də mədəni irs nümunəsinə çevrilmişdir.
Dinə xidmət, dövlətə sədaqət
Hacı Ramazan Hüseynov dinlə dövlətin ayrılmaz vəhdətini hər addımında nümayiş etdirib. O, dinin dövlətə qarşı deyil, onunla birgə çalışmasının mümkünlüyünü öz həyat təcrübəsi ilə sübut edib. Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin dini-mənəvi dəyərlərə verdiyi yüksək qiymətə daim minnətdarlıqla yanaşan axund, həm də Qarabağ bölgəsi üzrə Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin qazisi kimi böyük məsuliyyət daşıyır.
Hacı Ramazan Hüseynov – təkcə Bərdənin axundu deyil, bu torpağın ruhuna nəfəs verən, şəhid ruhlarına dua edən, xalqın mənəviyyatını qoruyan əsl xalq alimidir. Onun əlləri minlərlə şəhidin alnına son dəfə toxunarkən, bu xalqın gələcəyini dua ilə suvarmışdır.
Onun kimi insanlar yaşadıqca bu torpaqda iman, vəfa və dövlət sevgisi heç vaxt solmayacaq.
Fərid Əmiraslanov
"AYMEDİACOMPANY.AZ" Mədəniyyət işləri üzrə direktor müavini
