680-ci ilin 10 oktyabr tarixində İraqın Kərbəla şəhəri yaxınlığında Məhəmməd peyğəmbərin nəvəsi Həzrət Hüseyn və yaxınları xəlifə Yezidin əsgərləri tərəfindən qətl edildi. Bu hadisə tarixə "Kərbəla müsibəti" olaraq düşdü.
10 oktyabr 1470-ci ildə Osmanlı sultanı Yavuz Sultan Səlim anadan olmuşdur.
10 oktyabr 1789-cu ildə Jozef Gilyoten gilyotinin maketini dövlətə təqdim etmişdir.
Dünya musiqi mədəniyyətinin görkəmli nümayəndələrindən biri, məhşur İtaliya bəstəkarı Cüzeppe Verdi (Giuseppe Verdi) 1813-cü ilin bu günü anadan olub. 15 yaşından yaradıcılığa başlayan Cüzeppenin 26 yaşında (1839) “Oberto” adlı operası tamaşaya qoyulub. Cüzeppe Verdinin “Aida”, “Traviata”, “Roqoletto” operaları dünya səhnələrində bu gün də uğurla nümayiş etdirilir. (1813-1901)
Norveç səyyahı, okeanoqraf, ictimai xadim Frityof Nansen (Fridtjof Nansen) 1861-ci ilin 10 oktyabrında dünyaya gəlib. Nansen 1888-ci ildə ilk dəfə xizəklə Qrenlandiyanın cənubundan keçib. “Buzlar arasında hərəkət edən gəmi ilə Şimal qütbünə çatmaq” layihəsini ilk dəfə o irəli sürüb və həyata keçirib. Alim 1922-ci ildə Nobel mükafatına layiq görülüb. (1861-1930)
10 oktyabr 1911-ci ildə Çində Sun Yat Senin rəhbərliyilə respublikaçılar Mancur sülaləsini devirdi.
10 oktyabr 1913-cü ildə Panama kanalı açılmışdır.
1918-ci il oktyabrın 10-da Bakı Şəhər İdarəsi tərkibində yanğınsöndürmə komandası təsis edildi. Azərbaycan prezidentinin 2002-ci il 5 oktyabr tarixli sərəncamı ilə hər il 10 oktyabr Yanğınsöndürənlərin Peşə Bayramı olaraq keçirilir.
Azərbaycanda ərəbşünaslığın banilərindən olan Ələsgər Məmmədov 1919-cu ilin bu günü Bakıda anadan olub. Azərbaycan Pedoqoji İnstitutu və Xarici Dillər İnstitutunun Şərqünaslıq fakültəsini bitirib. Uzun illər alman dili müəllimi və ərəb dili üzrə tərcüməçi işləyən Ə.Məmmədov 1945-1947-ci illərdə SSRİ Xarici İşlər Nazirliyində baş referent vəzifəsində çalışıb. O, 27 yaşından (1946) ömrünün sonunadək ərəb dili qrammatikasının tədrisi ilə məşğul olub və yüksək səviyyəli kadrların hazırlanmasında böyük xidmətlər göstərib. Ələsgər Məmmədov 30-dək ərəb dili dərsliyi və dərs vəsaitinin müəllifidir. Rus dilində yazdığı “Arabskiy yazık” (Арабский язык) dərsliyindən Rusiya, Ukrayna, Özbəkistan və digər ölkələrdə bu gün də istifadə olunur. Azərbaycanın məşhur dil alimi Nürnberq beynəlxalq hərbi tribunalında alman dilindən tərcüməçilik edib. (1919-2000)
Qeyri-xətti analiz və hesablama riyaziyyatı sahəsində Azərbaycanın dünyada tanınan alimlərindən olan professor Yəhya Məmmədov 1930-cu ilin 10 oktyabrında anadan olub. Müxtəlif ölkələrdə çap edilmiş 100-dən çox elmi məqalə, 7 monoqrafiya, 5 dərslik və dərs vəsaitinin müəllifi olan Y.Məmmədov elmi fəaliyyətinə görə SSRİ-nin “Akademik Vavilov” medalına layiq görülüb, sonralar isə ABŞ-ın Minnepolis şəhərinin fəxri vətəndaşı seçilib. (1930-2000)
10 oktybar 1933-cü ildə “United Airlines” hava şirkətinə məxsus təyyarədə təxribat törədildi. Bu, təxribatla endirilən ilk mülki təyyarə olaraq aviatarixə düşdü.
10 oktyabr 1933-cü ildə dünyada ilk dəfə olaraq Amerika Birləşmiş Ştatlarında yuyucu toz satışa çıxarılıb. “Dreft” adlı bu yuyucu toz ABŞ-dan sonra Kanadada, Böyük Britaniyada və digər ölkələrdə də populyarlaşıb.
10 oktyabr 1939-cu ildə dünya şərqşünaslığı tarixində xüsusi yeri olan görkəmli alim, professor Aida İmanquliyeva anadan olub. Çoxşaxəli yaradıcılığa malik, ictimai həyatda da geniş fəaliyyət dairəsinə sahib olan Aida İmanquliyeva özündən sonra çağdaş ərəb ədəbiyyatının tədqiqində yeni bir səhifə, yeni bir yol açıb. Onun elmi əsərlərinin özünəməxsus yeri və əhəmiyyəti var. Üç monoqrafiya və 70-dən çox elmi məqalənin müəllifi olan Aida İmanquliyeva Şərq filologiyası sahəsində yazılmış bir çox elmi əsərlərin redaktoru olub. Alimin elmi əsərlərində Qərb və Şərq mədəni ənənələrinin sintezi, yaradıcılıq üslubunun inkişafı və yeni bədii cərəyanların təşəkkül tapması tədqiq olunub. Bu da nəinki ərəb ədəbiyyatının, həmçinin bütün yeni Şərq ədəbiyyatının gələcəkdə tədqiqi üçün çox mühüm zəmin yaradır.
1944-cü ilin 10 oktyabrından 800 qaraçı uşaq sistemli şəkildə alman faşistləri (nasistlər) tərəfindən Polşada Osventsim (Auschwitz) toplama düşərgəsində öldürüldü.
10 oktyabr 1963-cü ildə Fransa müğənnisi Edit Piaf vəfat etmişdir.
10 oktyabr 1967-ci il Kosmik fəzadan istifadə haqqında saziş imzalanmışdır.
10 oktyabr 1968-ci ildə İspaniyanın Mərkəzi Afrikadakı müstəmləkəsi olan Qvineya müstəqilliyini (Ekvatorial Qvineya Respublikası) elan edib.
Bu gün Fici əhalisi milli bayramını – istiqlaliyyət gününü qeyd edir. Sakit okeanın cənub-qərbində, Melaneziya ilə Polineziya sərhəddində yerləşən bu ölkə Böyük Britaniyanın müstəmləkəsindən qurtularaq 1970-ci il oktyabrın 10-da müstəqilliyini qazanıb. Paytaxtı Suva şəhəri olan Fici 4 böyük və 318 kiçik adadan ibarətdir. Ölkə iqtisadiyyatının əsasını şəkər qamışı və kokos palması istehsalı təşkil edir.
Hər il oktyabrın 10-u Ümumdünya Psixi Sağlamlıq Günü kimi qeyd edilir. Bu gün 1992-ci ildə Ümumdünya Psixi Sağlamlıq Federasiyasının təşəbbüsü ilə BMT-nin beynəlxalq və ümumdünya günlər siyahısına daxil edilib. “Psixi sağlamlıqsız sağlamlıq olmur” devizi altında keçirilən bu gündə qlobal miqyasda psixi pozuntular mövzusu daha açıq müzakirə edilir, bu sahədə profilaktika və müalicə xidmətlərinə sərmayə qoyulmasını stimullaşdırmaq üçün tədbirlər görülür.
10 oktyabr 1997-ci ildə Strasburqda Azərbaycan və Ermənistan prezidentləri Heydər Əliyev və Levon Ter-Petrosyan arasında keçilən görüşdən sonra iki lider bəyanatla çıxış edərək Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nizamlanmasına dair ATƏT Minsk qrupu həmsədrlərinin “mərhələli həll” planını qəbul etdiklərini bildiriblər. Bundan sonra Ermənistanda Ter-Petrosyan əleyhinə çıxışlar başladı və o, 1998-ci ilin yanvarında istefa verdi.
10 oktyabr "Yılanların öcü" (İlanların qisası) olmaqla bir çox tanınmış əsərin yazarı Fakir Baykurtun xatirə günüdür. (1929 - 1999)
Oktyabrın 10-u həm də Edam Cəzasına qarşı Beynəlxalq və Avropa Mübarizə Günüdür. Bir çox ölkələrdə ölüm hökmünün ləğvi və məhdudlaşdırılması istiqamətində tendensiyanın artmasına baxmayaraq, dünyada edam cəzasının tətbiqinin sayı və üslubunun hələ də narahatlıq doğurduğunu əsas tutan Avropa Şurası Nazirlər Kabineti 2007-ci ildə bu günü təsis edib. Azərbaycanda ölüm hökmü hələ 1998-ci ildə ümummilli lider Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə ləğv edilib. Azərbaycan keçmiş sovet məkanındakı respublikalar arasında ölüm hökmünü ləğv edən ilk ölkə olub.
2015-ci ilin 10 oktyabrında Türkiyənin paytaxtı Ankarada keçirilən Əmək, Sülh, Demokratiya mitinqi ərəfəsində 2 ayrı-ayrı partlayış oldu: 102 adam həyatını itirdi, 391 nəfər yaralandı.
10 oktyabr 2017-ci ildə Amerika Birləşmiş Ştatları Türkiyə vətəndaşlarının viza müraciətlərini qəbul etməyincə Türkiyə də cavab olaraq ABŞ vətəndaşlarının viza müraciətlərini təxirə saldı.
