Mizrabi-dəstikari üsulunun mahir ifaçısı – Xalq artisti, tarzən Bəhram Mansurov

Bəhram Məşədi Süleyman bəy oğlu Mansurov 1911-ci il fevral ayının 12-də Bakıda, İçərişəhərdə musiqiçi ailəsində anadan olub. İlk təhsilini mədrəsədə, sonra isə rus-tatar məktəbində alıb. Tar çalmaq sənətini atasından və əmisi Mansur Mansurovdan öyrənib.

1929-cu ildən Azərbaycan Dövlət Şərq orkestrində, sonralar Azərbaycan Televiziya və Radiosunun Xalq çalğı alətləri orkestrində fəaliyyət göstərib, Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının solisti olub, C.Qaryağdıoğlu, S.Şuşinski, H.Sarabski, H.Rzayeva, Z.Adıgözəlov və s. görkəmli xanəndələri müşayiət edib. Ustad tarzən kimi tarın bədii-texniki vasitələrindən məharətlə istifadə edib, mizrabi–dəstikari üsulunun – tarın qrifində sol əllə çalmaq üsulunun nadir ifaçılarından olub, Sadıqcan, Mirzə Mansur, Məşədi Süleymanın tar ifaçılığının davamçısı olaraq, bir çox texniki üsulları, mürəkkəb çalğı texnikasını yaşadıb və davam etdirib.

1931-ci ildə Ü.Hacıbəyli və M.Maqomayevin təşəbbüsü ilə xalq musiqi alətlərinin ilk notlu orkestri yaradıldıqda 20 yaşlı Bəhram M.Maqomayev tərəfindən kollektivə dəvət olunub. Bir müddət keçdikdən sonra Maqomayevin təklifi ilə Bəhramı Radio Komitəsində birinci dərəcəli tar ifaçısı kimi işə götürüblər. 1932-ci ildən Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrının solisti və konsertmeysteri olub, uzun illər boyu muğam operalarını tarda müşayiət edib. B.Mansurovun muğam operaları üçün müğənnilərin hazırlanmasında xidməti böyükdür.

B.Mansurovun ifasından “Çahargah” (1970) və “Rast” (1978) muğamları nota salınıb (bəstəkar Nəriman Məmmədov tərəfindən). “Bayatı-Şiraz”, “Hümayun”, “NəvaNişapur”, “Şur”, “Bayatı-kürd”, “Mahur-Hindi”, “Çahargah” muğamları ilk dəfə olaraq, UNESCO xətti ilə qrammofon valına yazılıb (1971, 1975). B.Mansurov musiqişunasların Səmərqənddə keçirilən beynəlxalq simpoziumunun, “Bəstəkar və folklor” Ümumittifaq festivalının iştirakçısı olub (1978).

1941-ci ildən Azərbaycan Dövlət Musiqi Məktəbində pedaqoji fəaliyyət göstərib. Görkəmli tarzən 54 il Opera və Balet Teatrında çalışıb, muğam operalarında xanəndələri müşayiət edib. Onun ifasında olan bütün muğamlar, dəraməd, diringə, təsnif və rənglər oğlu Eldar Mansurov tərəfindən nota salınıb. 1971-ci tarzən B.Mansurova həsr olunmuş “Çalır Bəhram Mansurov” sənədli televiziya filmi çəkilib.

1978-ci ildə Azərbaycan SSR-nin “Xalq artisti” fəxri adına layiq görülüb.

Bəhram Mansurov 1985-ci il may ayının 14-də Bakıda vəfat edib, Yasamaldakı köhnə qəbiristanlıqda dəfn olunub.

Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə 2011-ci ildə anadan olmasının 100 illiyi qeyd edilib. Yaradıcılığı bu gün də tədqiq olunur, haqqında bir çox kitab, monoqrafiya və məqalələr çap olunur.
Просмотров: 0
Обнаружили ошибку или мёртвую ссылку?

Выделите проблемный фрагмент мышкой и нажмите CTRL+ENTER.
В появившемся окне опишите проблему и отправьте Администрации ресурса.

Şərh yaz

Kodu daxil edin:*
yenilə, əgər kod görünmürsə

Ay Media Company

Təsisçi və baş redaktor: Almaz Yaşar

Tel: (+99470) 250 22 52

[email protected]