1294-cü ilin 18 fevralı Monqol imperatoru Ubilay Xan dünyasını dəyişib. Çində Yuan sülaləsinin banisi olan Kubilay Xan 1271-ci ildə hakimiyyətə gəlib və 23 il boyu buranın hökmdarı olub. O, Sonq xanədanlığına son qoyaraq bütün Çin dövlətini birləşdirib. Çində ilk kağız pul Kubilay Xan zamanında başlanıb. Onun dövründə Çinə Avropa səyyahları səfər edib ki, bunların arasında ən məşhuru italiyalı Marko Polodur (15.IX.1254 – 8.I.1324).

Tarixdə bu gün - 18 fevral


1451-ci ilin 18 fevralında Fateh Sultan Mehmet ikinci dəfə taxta çıxıb. 1444-ci ildə Osmanlı sultanı II Murad taxtı oğlu Mehmetə verdi. 12 yaşında taxta çıxarıldığı üçün bəzi dövlət adamları (Çandarlı Xəlil Paşa və b.) buna etiraz bildirdi, amma II Murad qəbul etmədi. Macarların bağlanılan müqaviləni pozması və müharibəyə başlaması ilə gənc sultan Mehmet atası və bəzi saray əyanlarına iki məktub göndərdi. Bunların ikisində də atasına bu məşhur sözləri söylədi: "Padşahsanız, özünüz gəlin, qoşunlarınızı idarə edin. Yox, padşah bizsək, sərəncamımıza itaət edib qoşunlarımızın başına keçin!” Bu məktubdan sonra II Murad yenidən Osmanlı taxtına oturdu. 7 il sonra atasının ölümündən sonra Fateh Sultan Mehmet ikinci dəfə 1451-ci ilin bu günü 19 yaşında taxta çıxdı.



1683-ci ildə başlayan Müqəddəs İttifaq Müharibələri illərində - 1695-ci ilin 18 fevralında Osmanlı dövləti Saqqız adasını Venesiyadan geri aldı.


Məhşur İtaliya fiziki, kimyaçısı, fizioloqu, daimi elektrik cərəyanının ixtiraçısı Alessandro Volta 1745-ci ilin 18 fevralında dünyaya gəlib. Fizika sahəsində tədqiqatları əsasən elektriklə bağlı olan Voltanın həssas elektroskop, kondensator, elektrometr, metan və digər ixtiraları var. Teleqrafın layihəsini də ilk dəfə Alessandro Volta hazırlayıb (1745-1827).



1855-ci il 18 fevral tarixində II Aleksandr Rusiya İmperiyasının imperatoru olmuşdur.



1856-cı ilin 18 fevralında Osmanlı dövlətində İslahat Fərmanı dərc olundu. Sultan Əbdülməcid tərəfindən verilən fərman çökmüş Osmanlı dövlətində insan haqlarının qorunması, yeni siyasi və dövlət qurumlarının yaradılması ilə bağlı köklü dəyişikliklərin aparılması məqsədi daşıyırdı. Amma İslahat Fərmanında, xüsusilə, azlıqlara verilən imtiyazlarla bağlı Osmanlı hökumətinin istəyi lazım olan təsiri vermədi.



1911-ci ildə Birləşmiş Əyalətlər Sənaye və Kənd Təsərrüfatı Sərgisi zamanı Hindistanın iki şəhəri arasında ilk rəsmi poçt çatdırılması uçuşu baş tutub. Gənc fransız pilot Henri Pke Allahabaddan təqribən 8 km uzaqlıqda yerləşən Nainiyə poçt aparıb və Sommer biplanı demək olar ki, 13 dəqiqəyə poçt göndərib. Pike 6 minə yaxın açıqca və məktub daşıyıb.



1913-cü ildə ingilis kimyaçısı Frederik Soddi "izotop" termininin istifadəsini təklif edib. İzotoplar müxtəlif sayda neytronlara və nəticədə fərqli atom kütlələrinə malik eyni kimyəvi elementin nuklidləridir.



1930-cu ildə amerikalı astronom Klayd Tombo Günəş sisteminin doqquzuncu planetini - Plutonu kəşf edib. Bu tarixi hadisə ABŞ-ın Louel Rəsədxanasında baş verib. Əvvəllər planetin mövcudluğunu amerikalı astronom Persival Lovell nəzəri olaraq proqnozlaşdırırdı.



1931-ci il 18 fevral tarixində xalq şairi Nəriman Həsənzadənin doğum günü. Əsərləri keçmiş SSRİ və bir çox xarici ölkə xalqlarının dillərinə tərcümə edilib. O, epik-dramatik poemalar müəllifi kimi də tanınır. “Bütün Şərq bilsin”, “Atabəylər” və “Pompeyin Qafqaza yürüşü” mənzum pyesləri bir sıra teatrlarda səhnələşdirilib. 34 bədii-poetik toplunun, “Tariximiz, taleyimiz” adlı irihəcmli elmi-ədəbi-tənqidi məqalələr kitabının müəllifidir, 100-dən çox şeirinə mahnı bəstələnib.



18 fevral 1952-ci ildə Türkiyə Böyük Millət Məclisi Türkiyənin NATO-ya üzvlüyünü təsdiq etdi. Türkiyənin Koreya müharibəsinə qoşulması və Rusiyanın yürütdüyü sərt siyasət ABŞ-ı Aralıq dənizinin təhlükəsizliyi üçün Türkiyə və Yunanıstanı da NATO-ya daxil etməyə sürükləmişdi.



18 fevralda Afrikanın qərbində yerləşən Qambiya respublikası müstəqilliyini bayram edir. Bu ölkə 1965-ci ildə suverenlik qazanıb. O zamana qədər Qambiya Böyük Britaniyanın müstəmləkəsi idi.



1967-ci il 18 fevral tarixində ABŞ-da atom bombasının “atası” hesab edilən Robert Oppenheymer vəfat edib (1904-1967). İkinci Dünya müharibəsi zamanı nüvə silahı istehsalı üçün həyata keçirilən Manhetten layihəsinin elmi rəhbəri olub.



1979-cu ilin 18 fevralında Təbrizdə xalq üsyanı baş verib və tarixə 29 Bəhmən adı ilə düşüb. O vaxtadək şaha qarşı aksiyalar adətən tələbələr, bəzi siyasi qruplar və bəzən də Tehranın ətrafındakı fəhlələrin tərəfindən keçirilirdi. Amma Təbriz hərəkatı İran İslam İnqilabının əsl başlanğıc nöqtəsi oldu. Amma bu olayların mərkəzində olan qüvvələr Ayətullah Xomeyni deyil, Ayətullah Seyid Məhəmməd Kazım Şəriətmədarinin tərəfdarları idi. Çünki onlar heç Xomeynini tanımırdılar. Hərəkatda iştirak edənlər əsasən yoxsullar, xalçaçılar və işçilər idi. Təbrizdəki olaylarda bir çox ölən, yaralanan, tutulan oldu və təbrizlilərin bu qırx mərasimləri başqa şəhərlərdə keçirildi. Beləliklə, inqilabın başlanğıcı olan 29 Bəhmən (18 fevral 1978) Təbriz hərəkatı nəticəsində Pəhləvi rejimi devrilir.


1988-ci ilin fevralından Qafan rayonundan olan azərbaycanlı qaçqınların Ermənistandan Azərbaycana axını başlayıb. Təkcə fevralın 18-də sərhədi 4 mindən çox adam keçib. Bununla da Ermənistan ərazisində etnik təmizləmə - azərbaycanlıların doğma yurd-yuvalarından qovulması prosesi başlayıb.



1990-cı il 18 fevral tarixində Erməni terrorçularının Yevlax-Laçın yolunun 105-ci km-də "Şuşa-Bakı" marşrutu ilə hərəkət edən avtobusu partlatması nəticəsində çox sayda insan həlak olmuşdur.


2004-cü il 18 fevral tarixində İranda kimyəvi maddələr daşıyan qatarın partlaması nəticəsində 5 kənd dağılmış, 320 nəfər adam həlak olmuşdur.


2009-cu ildə Azərbaycanda “Bakı - İslam mədəniyyətinin paytaxtı 2009” Mədəniyyət ilinin təntənəli açılışı olub. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev mərasimdə iştirak edib.

Просмотров: 1
Обнаружили ошибку или мёртвую ссылку?

Выделите проблемный фрагмент мышкой и нажмите CTRL+ENTER.
В появившемся окне опишите проблему и отправьте Администрации ресурса.

Şərh yaz

Kodu daxil edin:*
yenilə, əgər kod görünmürsə

Ay Media Company

Təsisçi və baş redaktor: Almaz Yaşar

Tel: (+99470) 250 22 52

[email protected]