“COP29-un Azərbaycanda təhsil sahəsinə verəcəyi töhfələr və bu istiqamətdə məktəblərin atacağı addımlar ölkənin ekoloji maarifləndirmə səviyyəsini yüksəltmək, ekoloji problemlərin həllinə yönəlik düşüncə tərzini formalaşdırmaq və gənc nəslin bu mövzuya dair bilik və bacarıqlarını artırmaq üçün əhəmiyyətli ola bilər. İqlim dəyişikliyi və davamlı inkişaf prinsipləri üzrə qlobal razılaşmaların müzakirə olunduğu bu tədbir, xüsusilə məktəblərin tədris proqramlarına yeni yanaşmaların daxil edilməsinə imkan verə bilər”. Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında təhsil üzrə ekspert Kamran Əsədov deyib.
O bildirib ki, COP29-un Azərbaycanda təhsil sahəsinə verəcəyi ən önəmli töhfələrdən biri ekoloji təhsil mövzusunun daha geniş şəkildə məktəb proqramlarına inteqrasiya olunması olacaq: “Artan ekoloji problemlər fonunda, bu mövzunun dərsliklərə və fənn proqramlarına daxil edilməsi tələbələrin ekoloji şüurunun və məsuliyyət hissinin formalaşdırılmasına kömək edəcək. Bundan əlavə, bu mövzuda nəzəri biliklər tədris edilərkən, praktiki fəaliyyətlərə də xüsusi yer ayrılmalıdır. Məsələn, məktəblər ətraf mühitin qorunması ilə bağlı layihələr və təcrübələr vasitəsilə uşaqların əyani şəkildə ekoloji problemləri daha yaxşı anlamaq və həll yolları axtarmaq bacarıqlarını inkişaf etdirə bilərlər.
Məktəblərdə ekoloji tədris yalnız mövcud fənlərin tərkibində verilməməli, həm də ayrıca fənn kimi tədris edilməli və bu istiqamətdə xüsusi müəllimlər hazırlanmalıdır. Uşaqlar ekoloji problemlərlə qarşılaşan bir dünyada yaşadıqları üçün bu sahədə dərin biliklərə sahib olmalıdırlar. COP29 kimi beynəlxalq tədbirlər təhsil sisteminə təlim proqramlarının yenilənməsi, ekoloji mövzuların inteqrasiyası və müəllimlərin bu sahədə hazırlanması üçün güclü stimullaşdırıcı faktor kimi çıxış edə bilər.
Məktəblərin bu istiqamətdə tətbiq edə biləcəyi üsullardan biri “ekoloji klublar” yaratmaqdır. Bu klublar vasitəsilə uşaqlar müxtəlif ekoloji tədbirlərdə iştirak edə bilər, ağacəkmə aksiyaları, tullantıların təkrar emalı layihələri və ətraf mühitin mühafizəsinə yönəlik digər tədbirlərlə məşğul ola bilərlər. Beləliklə, uşaqlar təcrübə yolu ilə ekoloji biliklərini möhkəmləndirəcək, həm də yaşadıqları cəmiyyətin ekoloji problemlərinə həssaslıq göstərəcək fərdlər kimi yetişəcəklər.
Bundan əlavə, rəqəmsal təhsil texnologiyalarının da ekoloji tədrisdə rolu artırılmalıdır. Xüsusi platformalar və tətbiqlər vasitəsilə şagirdlər interaktiv şəkildə ekoloji məlumatlar əldə edə bilər və qlobal ekoloji problemləri daha dərindən başa düşmək imkanı qazanacaqlar. Məktəblər həmçinin ekoloji mövzulu virtual dərslər, vebinarlar və mütəxəssislərlə interaktiv görüşlər təşkil etməklə bu sahədə şagirdlərin maraq dairəsini genişləndirə bilər.
COP29 həmçinin məktəblərə davamlı inkişaf prinsiplərinin təbliğ olunması və “yaşıl məktəb” konsepsiyasının tətbiqi üçün də bir zəmin yarada bilər. Bu konsepsiyanın həyata keçirilməsi, məktəblərin enerjiyə qənaət, suyun təkrar istifadəsi və tullantıların azalması kimi sahələrdə nümunə rolunu oynamasına imkan verərdi. Şagirdlər öz məktəblərində davamlılıqla bağlı həyata keçirilən tədbirlərin şahidi olduqda, bu təcrübəni öz şəxsi həyatlarına da tətbiq etməyə meyilli olacaqlar.
Yekun olaraq, COP29-un Azərbaycanda təhsil sahəsinə verəcəyi töhfələrdən biri də iqlim dəyişikliyi və ətraf mühit problemləri ilə bağlı tədrisin gücləndirilməsi olacaq. Məktəblər bu istiqamətdə uşaqların bilik və bacarıqlarını artırmaq üçün praktiki fəaliyyətlər, rəqəmsal resurslar və layihələr vasitəsilə uşaqları ətraf mühit problemlərinə həssas yanaşmağa təşviq etməlidir”.
Müəllif: Səbinə Hüseynli
O bildirib ki, COP29-un Azərbaycanda təhsil sahəsinə verəcəyi ən önəmli töhfələrdən biri ekoloji təhsil mövzusunun daha geniş şəkildə məktəb proqramlarına inteqrasiya olunması olacaq: “Artan ekoloji problemlər fonunda, bu mövzunun dərsliklərə və fənn proqramlarına daxil edilməsi tələbələrin ekoloji şüurunun və məsuliyyət hissinin formalaşdırılmasına kömək edəcək. Bundan əlavə, bu mövzuda nəzəri biliklər tədris edilərkən, praktiki fəaliyyətlərə də xüsusi yer ayrılmalıdır. Məsələn, məktəblər ətraf mühitin qorunması ilə bağlı layihələr və təcrübələr vasitəsilə uşaqların əyani şəkildə ekoloji problemləri daha yaxşı anlamaq və həll yolları axtarmaq bacarıqlarını inkişaf etdirə bilərlər.
Məktəblərdə ekoloji tədris yalnız mövcud fənlərin tərkibində verilməməli, həm də ayrıca fənn kimi tədris edilməli və bu istiqamətdə xüsusi müəllimlər hazırlanmalıdır. Uşaqlar ekoloji problemlərlə qarşılaşan bir dünyada yaşadıqları üçün bu sahədə dərin biliklərə sahib olmalıdırlar. COP29 kimi beynəlxalq tədbirlər təhsil sisteminə təlim proqramlarının yenilənməsi, ekoloji mövzuların inteqrasiyası və müəllimlərin bu sahədə hazırlanması üçün güclü stimullaşdırıcı faktor kimi çıxış edə bilər.
Məktəblərin bu istiqamətdə tətbiq edə biləcəyi üsullardan biri “ekoloji klublar” yaratmaqdır. Bu klublar vasitəsilə uşaqlar müxtəlif ekoloji tədbirlərdə iştirak edə bilər, ağacəkmə aksiyaları, tullantıların təkrar emalı layihələri və ətraf mühitin mühafizəsinə yönəlik digər tədbirlərlə məşğul ola bilərlər. Beləliklə, uşaqlar təcrübə yolu ilə ekoloji biliklərini möhkəmləndirəcək, həm də yaşadıqları cəmiyyətin ekoloji problemlərinə həssaslıq göstərəcək fərdlər kimi yetişəcəklər.
Bundan əlavə, rəqəmsal təhsil texnologiyalarının da ekoloji tədrisdə rolu artırılmalıdır. Xüsusi platformalar və tətbiqlər vasitəsilə şagirdlər interaktiv şəkildə ekoloji məlumatlar əldə edə bilər və qlobal ekoloji problemləri daha dərindən başa düşmək imkanı qazanacaqlar. Məktəblər həmçinin ekoloji mövzulu virtual dərslər, vebinarlar və mütəxəssislərlə interaktiv görüşlər təşkil etməklə bu sahədə şagirdlərin maraq dairəsini genişləndirə bilər.
COP29 həmçinin məktəblərə davamlı inkişaf prinsiplərinin təbliğ olunması və “yaşıl məktəb” konsepsiyasının tətbiqi üçün də bir zəmin yarada bilər. Bu konsepsiyanın həyata keçirilməsi, məktəblərin enerjiyə qənaət, suyun təkrar istifadəsi və tullantıların azalması kimi sahələrdə nümunə rolunu oynamasına imkan verərdi. Şagirdlər öz məktəblərində davamlılıqla bağlı həyata keçirilən tədbirlərin şahidi olduqda, bu təcrübəni öz şəxsi həyatlarına da tətbiq etməyə meyilli olacaqlar.
Yekun olaraq, COP29-un Azərbaycanda təhsil sahəsinə verəcəyi töhfələrdən biri də iqlim dəyişikliyi və ətraf mühit problemləri ilə bağlı tədrisin gücləndirilməsi olacaq. Məktəblər bu istiqamətdə uşaqların bilik və bacarıqlarını artırmaq üçün praktiki fəaliyyətlər, rəqəmsal resurslar və layihələr vasitəsilə uşaqları ətraf mühit problemlərinə həssas yanaşmağa təşviq etməlidir”.
Müəllif: Səbinə Hüseynli
