İsrailin nüfuzlu nəşrlərindən olan “The Jerusalem Post” qəzetində “Israel and Jews need Azerbaijan” (İsrail və yəhudilərin Azərbaycana ehtiyacı var) adlı məqalə yayımlanıb. Müəllif Roman Gurevich yazır ki, Azərbaycan İkinci Qarabağ müharibəsi ilə erməni millətçilərinin dilinin əzbəri olan “dənizdən-dənizə Ermənistan” iddiasına birdəfəlik son qoydu.

Azərbaycana ehtiyacı olan ölkələr sırasında İsrailin də olduğu haqda indiyə qədər çox yazılıb. Bəs Bakını Təl-Əviv üçün önəmli edən faktorlar hansılardır?

Politoloq Rüstəm Tağızadə deyib ki, İsrailin Azərbaycanla münasibətləri həm siyasi, həm də geosiyasi baxımdan strateji əhəmiyyət kəsb edir:

“Bu əlaqənin əhəmiyyətinə bir neçə amil kömək edir. Azərbaycan İsrailə öz neftinin əhəmiyyətli bir hissəsini verir. İsrailin enerji ehtiyaclarını və yerli neft resurslarının çatışmazlığını nəzərə alsaq, bu, ölkəmizi Təl-Əvivin enerji təhlükəsizliyində mühüm tərəfdaşa çevirir.

Əksəriyyəti müsəlman olan xalqla diplomatik münasibətlər:

Dünyəvi müsəlman ölkəsi olan Azərbaycan İsrailin tez-tez siyasi təcridlə üzləşdiyi regionda ona unikal diplomatik tərəfdaşlıq təklif edir. Bu tərəfdaşlıq İsrailə müsəlman ölkələri ilə konstruktiv əlaqələr qurmağa zəmin yaradır ki, bu da onun beynəlxalq ictimaiyyətdə mövqeyini möhkəmləndirir.

Regional təsir:

Azərbaycanın Cənubi Qafqazda strateji yeri İsrailə Rusiya, İran və Türkiyə kimi böyük oyunçuların daxil olduğu regionda təsirini genişləndirmək üçün giriş nöqtəsi verir”.

Ekspert deyib ki, İsrail və Azərbaycan müdafiə sahəsində sıx əlaqələr qurub:

“İsrail Azərbaycana qabaqcıl hərbi texnika, o cümlədən pilotsuz uçuş aparatları və raketdən müdafiə sistemlərinin əsas tədarükçüsü olub. Azərbaycan dünyəvi, əhalisinin əksəriyyəti müsəlman olan ölkədir və bu, İsraillə tərəfdaşlığını daha geniş region üçün dəyərli edir. İsrail Azərbaycanla möhkəm əlaqələr saxlamaqla nümayiş etdirir ki, müsəlmanların çoxluq təşkil etdiyi dövlətlərlə məhsuldar əlaqələr qura bilir”.

Politoloq qeyd edib ki, həm İsrailin, həm də Azərbaycanın İranla bağlı narahatlığı var:

“Azərbaycan ortaq mədəni və etnik bağlara, eyni zamanda geosiyasi rəqabətə görə İranla mürəkkəb münasibətlərə malikdir. Ancaq bu sahədə ehtiyatlı siyasət aparır, çünki İran Azərbaycana qarşı hər hansı iddiada olmamalıdır.

Azərbaycanın enerji resursları, strateji yeri və müdafiə tərəfdaşlığı onu İsrail üçün həm enerji təhlükəsizliyi, həm də regional geosiyasi manevrlər baxımdan mühüm müttəfiqə çevirir. Beləliklə, İsrail Azərbaycanla müxtəlif cəbhələrdə olan münasibətdən əhəmiyyətli dərəcədə faydalanır”.

Turan Rzayev
Globalinfo.az