1869-cu ilin 5 fevral günü Avstraliyanın Viktoriya ştatında yerin bir neçə santimetrlik altından 78 kiloqram ağırlığında, 91 faiz saf qızıldan ibarət, "Xoş gəldin, əcnəbi" adı verilən dünyanın ən böyük qızıl külçəsi tapılıb.

Tarixdə bu gün - 5 fevral


1870-ci ilin 5 fevralında Cənubi Azərbaycanda məhşur xanəndə Əbülhəsən anadan olub. Sonralar ailəsilə birlikdə dövrün paytaxtı Təbrizə köçüb. 1905-1911-ci il inqilabının başçısı Səttarxan Əbülhəsənə “İqbali Azər” təxəllüsünü vermişdi. Yüksək tembrli, məlahətli səsə malik xanəndə “Şur”, “Çahargah”, “Mahur” və “Segah” muğamlarını yüksək sənətkarlıqla ifa edib. (1870-1971)


1912-ci ilin 5 fevralında Azərbaycan teatr və kinosunun parlaq sənətkarı Münəvvər Kələntərli anadan olub. 1933-cü ildən səhnə fəaliyyətinə başlayan, əvvəlcə opera, sonlalar isə musiqili komediyalarında çıxış edən aktrisa tamaşaçıların yaddaşında daha çox “Arşın mal alan”, “Bəxtiyar”, “Görüş” və “Qızmar günəş altında” filmlərilə qalıb. (1912-1963)



1917-ci il 5 fevral tarixində Meksika 28 federativ qurumdan ibarət dövlətə çevrilmişdir.



1918-ci ilin 5 fevralında dahi Azərbaycan bəstəkarı Qara Qarayev anadan olub. Konservatoriyada Azərbaycan musiqi məktəbinin banisi Üzeyir Hacıbəyovdan dərs almış Q.Qarayev daha sonra (1941) təhsilini Moskva Dövlət Konservatoriyasında böyük rus bəstəkarı Dmitri Şostakoviçin sinfində davam etdirib. Bəstəkarın “7 gözəl”, “İldırımlı yollarla” baletləri, “Leyli və Məcnun” simfonik poeması, “Don Kixot” simfonik qravürü və başqa əsərləri dünya musiq xəzinəsinin nadir incilərindəndir. Qara Qarayev həm də Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında 70-ə yaxın peşəkar bəstəkar yetişdirib. (1918-1982)



1924-cü il 5 fevral tarxində Qrinviç rəsədxanası BBC radiosu vasitəsilə dəqiq vaxt xidməti göstərməyə başlamışdır.



1925-ci il 5 fevral tarixində Azərbaycan Xalq Komissarları Soveti Bakıda Kitab Palatası təşkil etmək bərədə qərar vermişdir.


1936-cı il 5 fevral tarixində Çarli Çaplinin sonuncu səssiz filmi olan "Müasir zaman"ın ilk nümayişi keçirilmişdir.



1937-ci ilin 5 fevral günü Türkiyə Konstitusiyasının 2-ci Maddəsinə edilən dəyişikliklə əlaqədar 6 prinsip konstitusiya mətninə daxil edilib. Bu dəyişikliyə görə, Türkiyə cümhuriyyət, millət, xalq, dövlət, dünyəvilik və inqilabçılıq əsaslarını daşıyır, rəsmi dili türk, paytaxtı Ankara şəhəridir.


Kiprdə İngiltərə hökumətinə qarşı artan etirazlarla bağlı danışıqlar aparmaq üçün 1959-cu ilin 5 fevralında İngiltərə, Türkiyə, Yunanıstan nümayəndələri Zürihdə bir araya gəldilər. Yunan tərəfini baş yepiskop Makarios, Türkiyə tərəfini Fazil Küçükün təmsil etdiyi və 6 gün sürən görüşlərdən sonra Kiprdə tək bir dövlət qurulması və onun İngiltərə, Türkiyə və Yunanıstanın qarantiləri altında olması razılaşdırıldı: Zürih Müqaviləsi imzalandı.



1962-ci il 5 fevral tarixində Fransa keçmiş müstəmləkəsi olan Əlcəzairin müstəqilliyini tanıyıb. Əlcəzair xalqı 6 illik müstəqillik müharibəsindən sonra buna nail olub. Prezident Şarl de Qollun qərarı Fransanın əksər qüvvələrində ciddi etiraz doğurub, onun istefası ilə bağlı aksiyalar başlanıb.


1971-ci ilin 5 fevralında “Apollo 14” Ay peykinin səthinə enib.



1975-ci ilin 5 fevralında ABŞ Konqresinin 11 dekabr 1974-cü ildə verdiyi “Türkiyəyə silah qadağası qərarı” tətbiq olunmağa başlandı. Qərarın səbəbi Türkiyənin 1974-cü ilin iyul və avqust aylarında Kiprə hərbi müdaxiləsi idi.


1991-ci il 5 fevral tarixində Azərbaycan SSR Ali Sovetinin qərarı ilə Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası Azərbaycan Respublikası adlandırılıb. Digər bir qərarla isə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin dövlət bayrağına Azərbaycan Respublikasının dövlət bayrağı statusu verilib. Həmin il oktyabrın 18-də dövlət müstəqilliyini bərpa edən Azərbaycan Respublikası Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin varisi elan olunub.



1994-cü ilin 5 fevralında Bosniya müharibəsi zamanı Markale bazarında bomba partladı, 68 nəfər öldü, 144 nəfərsə yaralandı.

Просмотров: 1
Обнаружили ошибку или мёртвую ссылку?

Выделите проблемный фрагмент мышкой и нажмите CTRL+ENTER.
В появившемся окне опишите проблему и отправьте Администрации ресурса.

Şərh yaz

Kodu daxil edin:*
yenilə, əgər kod görünmürsə

Ay Media Company

Təsisçi və baş redaktor: Almaz Yaşar

Tel: (+99470) 250 22 52

[email protected]