1522-ci il 21 yanvarda Osmanlı imperatorluğu Rodosu fəth etdi. Şərqi Aralıq dənizindəki strateji Rodos adası Sultan Süleyman Qanuninin başçılığı altındakı Osmanlı ordusu tərəfindən ələ keçirildi. Adanın səlahiyyətliləri 9 maddəlik müqavilə ilə Rodos və 12 adanı osmanlılara təslim etdilər.


21 yanvar 1654-cü ildə Ukraynanın Rusiyaya birləşdirilməsi barədə qərar qəbul edilib. Ukrayna getmanı Boqdan Xmelnitskinin təşəbbüsü ilə Pereyaslav radasında çıxarılan qərara əsasən, Krım və Qərbi Ukrayna istisna olmaqla, indiki Ukraynanın ərazisi Rusiya çarlığına birləşdirilib.


1701-ci il 21 yanvar tarixində I Pyotrun fərmanı ilə Moskvada Top Əmrləri Məktəbi açılır.


21 yanvar 1732-ci ildə Səfəvi dövləti ilə Rusiya arasında Rəşt müqaviləsi bağlanıb. Müqaviləyə əsasən, Rusiya I Pyotrun vaxtında işğal etdiyi Xəzəryanı əraziləri – Kür çayından şimalda yerləşən Azərbaycan torpaqlarını Səfəvi dövlətinə qaytarıb. Öz növbəsində Səfəvi dövləti Rusiyanın regionda rəqibi olan Türkiyəni (Osmanlı imperatorluğunu) bu ərazilərə buraxmamaq barədə öhdəlik götürüb. Bundan əlavə, müqaviləyə əsasən, Rusiya tacirləri Səfəvi dövləti ərazisində rüsumsuz ticarət etmək hüququ əldə etdilər.


1775-ci il 21 yanvar tarixində Rusiyada kəndli üsyanının rəhbəri Yemelyan Puqaçov edam edilib.


21 yanvar 1876-cı ildə Orta Asiyaya (Türküstan) müstəmləkəçilik yürüşünü davam etdirən çar Rusiyası Kokand xanlığını və onun mərkəzi Əndican şəhərini (indiki Özbəkistan ərazisi) ələ keçirib.


Azərbaycanın görkəmli türkoloq alimi Bəkir Çobanzadə 1893-cü ilin bu günü Simfiropol qəzasının Arqın kəndində dünyaya gəlib. İstanbulun “Sultani” liseyində (1909-1914) oxuyan, Budapeşt Universitetini (1918) bitirən B.Çobanzadə 1921-1923-cü illərdə Krım-Tatar Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının maarif komissarı işləyib. O, 42 yaşında (1935) SSRİ Elmlər Akademiyası Azərbaycan filialının həqiqi üzvü, Paris Dilçilik Cəmiyyətinin üzvü olub. Bəkir Çobanzadə türk dillərinin müqayisəli qrammatikası, tədris metodikası, türk xalqlarının ədəbiyyat tarixi və folkloruna dair tədqiqatların müəllifidir. Alim 1938-ci ildə Stalin repressiyasının qurbanı olub. (1893-1938)

Tarixdə bu gün - 21 yanvar


1920-ci il 21 yanvar tarixində Parisdə Versal Sülh Konfransı başa çatıb.



Rusiya Oktyabr İnqilabının lideri və SSRİ-nin (Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı) qurucusu Vladimir İliç Lenin 1924-cü il 21 yanvarında 53 yaşında vəfat edib.



1924-cü il 21 yanvar tarixində Azərbaycanın görkəmli bəstəkarı Şəfiqə Axundova anadan olub (1924-2013). "Gəlin qayası" operasının (1972) müəllifi olan Şəfiqə Axundova tarixə Şərqin ilk opera yazan qadın bəstəkarı kimi düşüb. O, həm də bir sıra gözəl mahnıların, simli kvartet üçün pyeslərin müəllifidir.



1922-ci ilin bu günü Gürcüstanda Azərbaycan dilində “Yeni fikir” qəzeti nəşrə başladı. Həmin dövrdə Gürcüstan ziyalıları ilə yanaşı Səməd Vurğun, Mikayıl Müşfiq, Hüseyn Cavid və digər görkəmli qələm sahibləri bu qəzetlə əməkdaşlıq edirdilər.


1950-ci il 21 yanvar tarixi Azərbaycanın Xalq Şairi Zəlimxan Yaqubun doğum günüdür. (1950-2016). Borçalının Bolnisi rayonunun Kəpənəkçi kəndində doğulan Z.Yaqub 1995-2005-ci illərdə Milli Məclisin deputatı olub. 2008-ci ildə Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin sədri seçilib və ömrünün sonunadək bu vəzifədə çalışıb. Şeirlərinə onlarla mahnı bəstələnib.


1954-ü ilin 21 yanvarında Amerikanın Konnektikut ştatının Qroton limanında dünyada ilk sualtı qayıq olan “Nautilus” suya buraxıldı. 4 il sonra (1958) avqustun 3-də “Nautilus” dənizçilik tarixində ilk dəfə suyun altından şimal qütbünü keçdi. Qeyd edək ki, sualtı qayıqların yaradılması təşəbbüsü Hayman Corc Rikoverə məxsusdur. Hazırda Rusiya, ABŞ, Fransa, Böyük Britaniya və Çinin 100-dən çox sualtı qayığı var.



1968-ci il 21 yanvar tarixində göyərtəsində 4 hidrogen bombası olan ABŞ hərbi təyyarəsi Qrenlandiya yaxınlığında qəzaya uğrayıb. Bombalardan biri indiyədək tapılmayıb.


1977-ci il 21 yanvar tarixində İtaliyada aborta rəsmi icazə verilir.


1990-cı il 21 yanvar tarixində Azərbaycan SSR Ali Sovetinin fövqəladə sessiyası keçirilib. Respublika rəhbərliyi sessiyada iştirak etməyiblər və onu "qeyri-qanuni yığıncaq" adlandırıb. Sessiyada Bakıdan qoşunların çıxarılması və fövqəladə vəziyyət rejiminin ləğvi barədə qərarlar qəbul edilib. Lakin SSRİ rəhbərliyi buna məhəl qoymayıb.


1990-cı il. Heydər Əliyev Azərbaycanın Moskvadakı nümayəndəliyində mətbuat konfransı keçirərək sovet ordusunun Bakıda törətdiyi 20 Yanvar qırğınını pisləyən bəyanat verib. Sovet İttifaqının rəhbərliyində yüksək vəzifələrdən istefa verdikdən sonra təqiblərə məruz qalan və həmin dövrdə Moskvada xəstəxanada müalicə olunan Heydər Əliyev bu ağır günlərdə xalqı ilə həmrəy olduğunu nümayiş etdirib.


1998-ci il 21 yanvar tarixində Roma papası II İohan Pavel ilk dəfə olaraq kommunist rejimli ölkəyə, Kubaya səfər edib.



1999-cu il 21 yanvar tarixində görkəmli bəstəkar, Xalq Artisti, Dövlət mükafatı laureatı Süleyman Ələsgərov vəfat edib (1922-1999). Şuşada doğulan S.Ələsgərоv 11 operettanın, o cümlədən “Ulduz”, “Özümüz bilərik”, “Milyonçunun dilənçi oğlu”, “Sevindik qız axtarır”, “Həmişəxanım”, “Hərənin öz ulduzu” musiqili komediyaların, “Bahadur və Sona”, “Solğun çiçəklər” operalarının və digər əsərlərin müəllifidir. Bəstəkarın “Ulduz” musiqili komediyası 11 dilə tərcümə edilib və ekranlaşdırılib.



2008-ci il 21 yanvar tarixdə Azərbaycan opera səhnəsinin görkəmli nümayəndəsi Lütfiyar İmanov vəfat edib (1929-2008). 1958-ci ildən ömrünün sonuna qədər Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının solisti olub. 1968-ci ildən başlayaraq 30-dan çox operada baş rolda çıxış edib. "Karmen", "Faust", "Otello", "Trubador", "Aida", "Riqoletto" və digər klassik opera əsərlərində rol alıb.



Türkiyəyə prezident hökumət sistemini gətirən konstitusiya dəyişikliyi 2017-ci ilin 21 yanvar tarixində Türkiyə Böyük Millət Məclisində qəbul edildi. 18 maddədən ibarət və 339 səslə qəbul edilən dəyişikliyə əsasən, prezident və millət vəkilliyi müddəti 5 ilə yüksəldildi və deputat sayı 600-ə çıxarıldı.
Просмотров: 6
Обнаружили ошибку или мёртвую ссылку?

Выделите проблемный фрагмент мышкой и нажмите CTRL+ENTER.
В появившемся окне опишите проблему и отправьте Администрации ресурса.

Şərh yaz

Kodu daxil edin:*
yenilə, əgər kod görünmürsə

Ay Media Company

Təsisçi və baş redaktor: Almaz Yaşar

Tel: (+99470) 250 22 52

[email protected]