Son günlər xüsusilə də Münhen təhlükəsizlik konfransında səsləndirilən fikirlərdən sonra Rusiya Ukrayna müharibəsinin başa çatmasına az müddət qaldığı, sülhün yaxın vaxtlarda təmin ediləcəyi gündəmə gəlib. Ukrayna ilə müharibədə Rusiya ilk olaraq Qara dəniz sahillərini sırf ilk olaraq ona görə ələ keçirdi ki, həm buradan Ukraynaya dəniz yolu ilə gələ biləcək hərbi yardımların qarşısını alsın həm taxıl, buğda, və digər məhsulların daşınmasının qarşısını almaqla iqtisadi cəhətdən bu Ölkəni zəiflətsin.
Ukraynadan isə Rusiyaya qarşı müharibədə istifadə etməklə bu ABŞ və NATO Ölkələri 1946-cı ildən bəri əsas qlobal rəqib olan, Koreya, Vyetnam, Əfqanıstan kimi müharibələrdə planlarının həyata keçməsində əsas maneə olan, iqtisadi, siyasi maraqlarda rəqibi Rusiyanı çökdürmək üçün ən zəif nöqtə və ən güclü strateji taktiki addım atıldı - ən yaxın dost və müttəfiqi olan Ukraynada daxildən çevriliş vasitəsi ilə qərb meyilli siyasi qüvvələri hakimiyyətə gətirməklə Rusiya ilə toqquşdurmaq və Rusiyanın Şərqi Avropaya çıxışı itirməsinə yol açmaq.
2022 ci il 24 fevralı başlayan artıq 3 ildir davam edən Ukrayna Rusiya müharibəsi hər iki tərəf üçün hər hansı ciddi nəticə verməyib və ciddi hərbi, texniki, iqtisadi itkilərə yol açıb. Sanksiyalar paketlərinin Rusiyaya qarşı mənfi təsirinin az olması və Ukraynaya göndərilən hərbi yardım paketlərinin işğal edilmiş ərazilərin azad edilməsində əhəmiyyəti az olan rol oynaması, Ukrayna ordusunun müharibədə çətinlik çəkməsi və əsgər və kadr baxımdan çatışmazlıq çəkməsi, Kursk əməliyyatlarının da çox da irəliləyə gedə bilməməsi Qərbi müharibəni saxlamağa və atəşkəs rejiminə dair razılaşma əldə edib sülhü təmin etməklə cənub ərazilərini itirsə də yenə də strateji əhəmiyyətli olan Ukraynanı tam hüquqi şəkildə
müttəfiqi edib dayaq yaratmaq istəyini əsas uyğun hədəfə çevirdi.
Rusiya və ABŞ ın müharibənin atəşkəs rejiminə keçib sülhün təmini üçün danışıqlar aparması, təbii Ukraynanın da danışıqlarda əsas ölkə kimi iştirak edib mümkün qədər uğur əldə etmək üçün Rusiya ilə diplomatik görüşlərdə iştirakı qarşı həftələrdə baş tuta bilər. Müharibə atəşkəs rejiminə keçəcək.
● Ukrayna NATO a üzv olmasa da İsrail modelli NATO üzvü olacaq yəni de yure NATO üzvü olmasa da de fakto təşkilata üzv olacaq.
● İşğal edilmiş Ukrayna ərazilərində Rusiya qoşunları qalsa da təmas xəttində BMT-nin sülhməramlı qüvvələri yerləşdiriləcəkdir.
● Rusiya Ukraynaya olan hərbsizləşdirmə iddiasından əl çəkəcək.
● Ukrayna bitərəf ölkə olaraq qalacaq və Rusiya buna qarşılıq olaraq ona iddiaları ləğv ediləcək.
● Qara Dənizdə Ukrayna maneəsiz hərbi və iqtisadi məqsədlər üçün istifadə edə biləcək, taxıl və digər məhsulların daşınması təhlükəsiz həyata keçiriləcək.
● Ukrayna və Rusiya sərhədində demilitarizasiya prosesi aparılacaq və sərhəddə də beynəlxalq sülh missiyaları fəaliyyət göstərəcək.
● Ukrayna NATO a üzv olmasa da hərbi əməkdaşlıqlar quracaq və Avropa İttifaqına üzv olacaq.
● Rusiyaya tətbiq edilən sanksiyalar və iqtisadi, siyasi bloklar, qara siyahıların böyük qismi ləğv ediləcək.
Reallıq budur ki, ABŞ və Rusiyanın bu diplomatik danışıqlarda görüşü əsas iki hegemon qüvvənin üz üzə gəlməsi və regionun bölüşdürülməsi anlamı daşıyır.
Ukraynanın bu görüşdə əsas ölkə kimi iştirakı baş tutacaqsa da real masa arxasında əyləşəcək söz sahibi ABŞ və digər Qərb Ölkələri olacaq.
Qərb xüsusən də ABŞ ın Sülhü bu qədər tezləşdirməkdə məqsədi bu müharibədən mümkün qədər az iqtisadi, hərbi itki ilə çıxmağı qarşıya məqsəd qoyma hədəfi daşıyır. Bir gündə Ukraynada müharibəyə sərf edilən yüz milyonlarla dollar həcmində vəsaitin Avropa və ABŞ a nə dərəcədə yük olması aydındır.
İsmayılov İsa Elşad Oğlu
Ukraynadan isə Rusiyaya qarşı müharibədə istifadə etməklə bu ABŞ və NATO Ölkələri 1946-cı ildən bəri əsas qlobal rəqib olan, Koreya, Vyetnam, Əfqanıstan kimi müharibələrdə planlarının həyata keçməsində əsas maneə olan, iqtisadi, siyasi maraqlarda rəqibi Rusiyanı çökdürmək üçün ən zəif nöqtə və ən güclü strateji taktiki addım atıldı - ən yaxın dost və müttəfiqi olan Ukraynada daxildən çevriliş vasitəsi ilə qərb meyilli siyasi qüvvələri hakimiyyətə gətirməklə Rusiya ilə toqquşdurmaq və Rusiyanın Şərqi Avropaya çıxışı itirməsinə yol açmaq.
2022 ci il 24 fevralı başlayan artıq 3 ildir davam edən Ukrayna Rusiya müharibəsi hər iki tərəf üçün hər hansı ciddi nəticə verməyib və ciddi hərbi, texniki, iqtisadi itkilərə yol açıb. Sanksiyalar paketlərinin Rusiyaya qarşı mənfi təsirinin az olması və Ukraynaya göndərilən hərbi yardım paketlərinin işğal edilmiş ərazilərin azad edilməsində əhəmiyyəti az olan rol oynaması, Ukrayna ordusunun müharibədə çətinlik çəkməsi və əsgər və kadr baxımdan çatışmazlıq çəkməsi, Kursk əməliyyatlarının da çox da irəliləyə gedə bilməməsi Qərbi müharibəni saxlamağa və atəşkəs rejiminə dair razılaşma əldə edib sülhü təmin etməklə cənub ərazilərini itirsə də yenə də strateji əhəmiyyətli olan Ukraynanı tam hüquqi şəkildə
müttəfiqi edib dayaq yaratmaq istəyini əsas uyğun hədəfə çevirdi.
Rusiya və ABŞ ın müharibənin atəşkəs rejiminə keçib sülhün təmini üçün danışıqlar aparması, təbii Ukraynanın da danışıqlarda əsas ölkə kimi iştirak edib mümkün qədər uğur əldə etmək üçün Rusiya ilə diplomatik görüşlərdə iştirakı qarşı həftələrdə baş tuta bilər. Müharibə atəşkəs rejiminə keçəcək.
● Ukrayna NATO a üzv olmasa da İsrail modelli NATO üzvü olacaq yəni de yure NATO üzvü olmasa da de fakto təşkilata üzv olacaq.
● İşğal edilmiş Ukrayna ərazilərində Rusiya qoşunları qalsa da təmas xəttində BMT-nin sülhməramlı qüvvələri yerləşdiriləcəkdir.
● Rusiya Ukraynaya olan hərbsizləşdirmə iddiasından əl çəkəcək.
● Ukrayna bitərəf ölkə olaraq qalacaq və Rusiya buna qarşılıq olaraq ona iddiaları ləğv ediləcək.
● Qara Dənizdə Ukrayna maneəsiz hərbi və iqtisadi məqsədlər üçün istifadə edə biləcək, taxıl və digər məhsulların daşınması təhlükəsiz həyata keçiriləcək.
● Ukrayna və Rusiya sərhədində demilitarizasiya prosesi aparılacaq və sərhəddə də beynəlxalq sülh missiyaları fəaliyyət göstərəcək.
● Ukrayna NATO a üzv olmasa da hərbi əməkdaşlıqlar quracaq və Avropa İttifaqına üzv olacaq.
● Rusiyaya tətbiq edilən sanksiyalar və iqtisadi, siyasi bloklar, qara siyahıların böyük qismi ləğv ediləcək.
Reallıq budur ki, ABŞ və Rusiyanın bu diplomatik danışıqlarda görüşü əsas iki hegemon qüvvənin üz üzə gəlməsi və regionun bölüşdürülməsi anlamı daşıyır.
Ukraynanın bu görüşdə əsas ölkə kimi iştirakı baş tutacaqsa da real masa arxasında əyləşəcək söz sahibi ABŞ və digər Qərb Ölkələri olacaq.
Qərb xüsusən də ABŞ ın Sülhü bu qədər tezləşdirməkdə məqsədi bu müharibədən mümkün qədər az iqtisadi, hərbi itki ilə çıxmağı qarşıya məqsəd qoyma hədəfi daşıyır. Bir gündə Ukraynada müharibəyə sərf edilən yüz milyonlarla dollar həcmində vəsaitin Avropa və ABŞ a nə dərəcədə yük olması aydındır.
İsmayılov İsa Elşad Oğlu
